Wiadomości
Korzystamy z wykazu podatników VAT
20 stycznia 2020
Obowiązek zapłaty za faktury o wartości powyżej 15 000 zł na rachunek wskazany w nowym
wykazie podatników VAT, jeśli wystawca faktury jest podatnikiem VAT czynnym, wchodzi w życie
1 stycznia 2020 r. Dopiero od tego dnia podatnik, podczas zapłaty na rachunek spoza wykazu,
musi liczyć się z konsekwencjami w podatku dochodowym i z odpowiedzialnością solidarną w VAT.
Do 31 grudnia 2019 r. zapłata na rachunek spoza wykazu
nie pociągała za sobą konsekwencji podatkowych.
Ta tzw. „biała lista podatników” zawiera w jednym
miejscu wszystkie informacje o statusie podatników
VAT. Weryfikacja formalna kontrahenta jest jedną
z podstawowych przesłanek branych pod uwagę przy
ocenie dochowania należytej staranności przez podatników,
którzy sami nie popełnili oszustwa lub nie
mieli świadomości, że dana transakcja służy oszustwu.
Obejmuje ona m.in. sprawdzenie, czy kontrahent jest
zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony
oraz czy jest wpisany do wykazu podmiotów,
które zostały wykreślone z rejestru jako podatnicy
VAT lub nie zostali zarejestrowani.
Gdy np. płatność za transakcję zostanie zlecona na
rachunek niewskazany na „białej liście”, a kontrahent
zapłaci VAT, to przedsiębiorca nie poniesie odpowiedzialności
solidarnej za zaległości podatkowe kontrahenta
w części VAT. Niestety nie będzie mógł zaliczyć
wydatku do kosztów uzyskania przychodów.
Kiedy zaś firma np. posiada rachunek bankowy kontrahenta,
ale w wykazie podatników VAT wyświetla się
komunikat o braku takiego rachunku, należy w ciągu
3 dni zawiadomić urząd skarbowy (właściwy dla wystawcy
faktury) o numerze rachunku spoza wykazu,
na który wykonano przelew. W przeciwnym razie od
1 stycznia 2020 r. przedsiębiorca musi liczyć się z konsekwencjami,
czyli utratą możliwości zaliczenia wydatków
Brak weryfikacji kontrahenta w wykazie powoduje negatywne konsekwencje, tj.:
» niedochowanie należytej staranności,
» brak możliwości zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów lub podważenie
takiego zaliczenia (od 1 stycznia 2020 r.),
» ryzyko poniesienia przez nabywcę odpowiedzialności solidarnej za zaległości
wystawcy faktury w części dotyczącej VAT, który wynika z tej niezweryfikowanej
płatności (od 1 stycznia 2020 r.).
do kosztów uzyskania przychodów i zwiększeniem przychodów
w PIT i CIT oraz odpowiedzialnością solidarną
za zaległości kontrahenta w VAT.
Aby udowodnić weryfikację kontrahenta, należy wygenerować
plik pdf zawierający informację o sprawdzaniu
wykazu w konkretnym dniu na wybrany dzień
i zachować go w formie elektronicznej (np. zrobić zrzut
ekranu) lub wydrukować.
Negatywna weryfikacja podmiotu w wykazie podatników
VAT powinna być również zachowana w celach
dowodowych. Ponadto w zależności od celu weryfikacji
(dochowanie należytej staranności czy też umożliwienie
zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów
dokonanej płatności) należy też wystąpić o potwierdzenie
do naczelnika urzędu skarbowego, że podmiot jest
podatnikiem VAT czynnym lub zwolnionym (podmiotowo
albo przedmiotowo) bądź przedstawić zawiadomienie
o zleceniu płatności na rachunek nieujawniony
w wykazie na dzień dokonywania zlecenia. Możliwa jest
bowiem sytuacja, że przedsiębiorca prowadzi działalność,
a nie ma go w wykazie – jeśli: przedsiębiorca
oczekuje na rejestrację do VAT lub gdy jest zwolniony
podmiotowo z obowiązku złożenia zgłoszenia, np.
z uwagi na nieprzekroczenie limitu sprzedaży w wysokości
200 tys. zł rocznie (w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT),
bądź też w przypadku zwolnienia przedmiotowego.
W razie problemów technicznych związanych z dostępem
do wykazu, należy zapisać komunikat o niedostępności
(np. zrobić zrzut ekranu). Jednocześnie, aby
uchronić się przed negatywnymi skutkami zapłaty
na rachunek, który nie występuje w wykazie, można
skorzystać z możliwości zawiadomienia naczelnika
urzędu skarbowego – właściwego dla wystawcy faktury
– o zleceniu przelewu na rachunek, którego nie
ma na wykazie. Termin na złożenie zawiadomienia
to 3 dni od dnia zlecenia przelewu.
Wykaz jest aktualizowany przez szefa KAS raz na dobę
w każdy dzień roboczy (w godz. 22.00-00:00). Rachunki
bankowe w wykazie są widoczne następnego dnia po
aktualizacji danych podatnika w bazach danych KAS.
Zgłoszenia aktualizacyjne, tj. NIP-2, NIP-7, NIP-8 lub
przez wnioski CEIDG-1 są obsługiwane niezwłocznie,
nie później niż w ciągu 3 dni roboczych od dnia ich
wpływu do urzędu skarbowego.
W wykazie podatników VAT są wyłącznie rachunki
rozliczeniowe lub imienne rachunki w SKOK, której podatnik
jest członkiem, otwarte w związku z prowadzoną
działalnością gospodarczą, czyli rachunki przeznaczone
dla osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających
osobowości prawnej, o ile posiadają zdolność
prawną, osób fizycznych prowadzących działalność
zarobkową na własny rachunek, w tym osób będących
przedsiębiorcami.
Aby dane dotyczące rachunków mogły znaleźć się w wykazie,
muszą jednocześnie spełniać określone kryteria:
» rachunek musi być wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym
lub aktualizacyjnym,
» musi to być rachunek rozliczeniowy w rozumieniu
Prawa bankowego lub imienny rachunek w spółdzielczej
kasie oszczędnościowo-kredytowej, otwarty
w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
» rachunek ten musi być potwierdzony w systemie
teleinformatycznym izby rozliczeniowej (STIR).
W wykazie podatników VAT nie ma numerów zagranicznych
rachunków bankowych. Płatności na konto
z wykazu dotyczą tylko tych podmiotów zagranicznych,
które są zarejestrowane dla potrzeb VAT jako podatnicy
VAT czynni w Polsce.
Tzw. rachunki wirtualne nie są zamieszczane w wykazie,
gdyż nie są to rzeczywiste rachunki rozliczeniowe
zgłaszane do urzędu skarbowego lub do CEiDG. Wykaz,
po wpisaniu numeru rachunku wirtualnego, wyświetla
jednak informację, że jest to rachunek powiązany
z rachunkiem rozliczeniowym konkretnego podmiotu
i podaje dane tego podmiotu.
Płatności za pomocą np. karty debetowej czy kredytowej
lub szybkie płatności internetowe nie są uznawane
za „płatności dokonane przelewem”, tzn. nie są objęte
przepisami dotyczącymi wykazu podatników VAT.
wykazie podatników VAT, jeśli wystawca faktury jest podatnikiem VAT czynnym, wchodzi w życie
1 stycznia 2020 r. Dopiero od tego dnia podatnik, podczas zapłaty na rachunek spoza wykazu,
musi liczyć się z konsekwencjami w podatku dochodowym i z odpowiedzialnością solidarną w VAT.
Do 31 grudnia 2019 r. zapłata na rachunek spoza wykazu
nie pociągała za sobą konsekwencji podatkowych.
Ta tzw. „biała lista podatników” zawiera w jednym
miejscu wszystkie informacje o statusie podatników
VAT. Weryfikacja formalna kontrahenta jest jedną
z podstawowych przesłanek branych pod uwagę przy
ocenie dochowania należytej staranności przez podatników,
którzy sami nie popełnili oszustwa lub nie
mieli świadomości, że dana transakcja służy oszustwu.
Obejmuje ona m.in. sprawdzenie, czy kontrahent jest
zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony
oraz czy jest wpisany do wykazu podmiotów,
które zostały wykreślone z rejestru jako podatnicy
VAT lub nie zostali zarejestrowani.
Gdy np. płatność za transakcję zostanie zlecona na
rachunek niewskazany na „białej liście”, a kontrahent
zapłaci VAT, to przedsiębiorca nie poniesie odpowiedzialności
solidarnej za zaległości podatkowe kontrahenta
w części VAT. Niestety nie będzie mógł zaliczyć
wydatku do kosztów uzyskania przychodów.
Kiedy zaś firma np. posiada rachunek bankowy kontrahenta,
ale w wykazie podatników VAT wyświetla się
komunikat o braku takiego rachunku, należy w ciągu
3 dni zawiadomić urząd skarbowy (właściwy dla wystawcy
faktury) o numerze rachunku spoza wykazu,
na który wykonano przelew. W przeciwnym razie od
1 stycznia 2020 r. przedsiębiorca musi liczyć się z konsekwencjami,
czyli utratą możliwości zaliczenia wydatków
Brak weryfikacji kontrahenta w wykazie powoduje negatywne konsekwencje, tj.:
» niedochowanie należytej staranności,
» brak możliwości zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów lub podważenie
takiego zaliczenia (od 1 stycznia 2020 r.),
» ryzyko poniesienia przez nabywcę odpowiedzialności solidarnej za zaległości
wystawcy faktury w części dotyczącej VAT, który wynika z tej niezweryfikowanej
płatności (od 1 stycznia 2020 r.).
do kosztów uzyskania przychodów i zwiększeniem przychodów
w PIT i CIT oraz odpowiedzialnością solidarną
za zaległości kontrahenta w VAT.
Aby udowodnić weryfikację kontrahenta, należy wygenerować
plik pdf zawierający informację o sprawdzaniu
wykazu w konkretnym dniu na wybrany dzień
i zachować go w formie elektronicznej (np. zrobić zrzut
ekranu) lub wydrukować.
Negatywna weryfikacja podmiotu w wykazie podatników
VAT powinna być również zachowana w celach
dowodowych. Ponadto w zależności od celu weryfikacji
(dochowanie należytej staranności czy też umożliwienie
zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów
dokonanej płatności) należy też wystąpić o potwierdzenie
do naczelnika urzędu skarbowego, że podmiot jest
podatnikiem VAT czynnym lub zwolnionym (podmiotowo
albo przedmiotowo) bądź przedstawić zawiadomienie
o zleceniu płatności na rachunek nieujawniony
w wykazie na dzień dokonywania zlecenia. Możliwa jest
bowiem sytuacja, że przedsiębiorca prowadzi działalność,
a nie ma go w wykazie – jeśli: przedsiębiorca
oczekuje na rejestrację do VAT lub gdy jest zwolniony
podmiotowo z obowiązku złożenia zgłoszenia, np.
z uwagi na nieprzekroczenie limitu sprzedaży w wysokości
200 tys. zł rocznie (w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT),
bądź też w przypadku zwolnienia przedmiotowego.
W razie problemów technicznych związanych z dostępem
do wykazu, należy zapisać komunikat o niedostępności
(np. zrobić zrzut ekranu). Jednocześnie, aby
uchronić się przed negatywnymi skutkami zapłaty
na rachunek, który nie występuje w wykazie, można
skorzystać z możliwości zawiadomienia naczelnika
urzędu skarbowego – właściwego dla wystawcy faktury
– o zleceniu przelewu na rachunek, którego nie
ma na wykazie. Termin na złożenie zawiadomienia
to 3 dni od dnia zlecenia przelewu.
Wykaz jest aktualizowany przez szefa KAS raz na dobę
w każdy dzień roboczy (w godz. 22.00-00:00). Rachunki
bankowe w wykazie są widoczne następnego dnia po
aktualizacji danych podatnika w bazach danych KAS.
Zgłoszenia aktualizacyjne, tj. NIP-2, NIP-7, NIP-8 lub
przez wnioski CEIDG-1 są obsługiwane niezwłocznie,
nie później niż w ciągu 3 dni roboczych od dnia ich
wpływu do urzędu skarbowego.
W wykazie podatników VAT są wyłącznie rachunki
rozliczeniowe lub imienne rachunki w SKOK, której podatnik
jest członkiem, otwarte w związku z prowadzoną
działalnością gospodarczą, czyli rachunki przeznaczone
dla osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających
osobowości prawnej, o ile posiadają zdolność
prawną, osób fizycznych prowadzących działalność
zarobkową na własny rachunek, w tym osób będących
przedsiębiorcami.
Aby dane dotyczące rachunków mogły znaleźć się w wykazie,
muszą jednocześnie spełniać określone kryteria:
» rachunek musi być wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym
lub aktualizacyjnym,
» musi to być rachunek rozliczeniowy w rozumieniu
Prawa bankowego lub imienny rachunek w spółdzielczej
kasie oszczędnościowo-kredytowej, otwarty
w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
» rachunek ten musi być potwierdzony w systemie
teleinformatycznym izby rozliczeniowej (STIR).
W wykazie podatników VAT nie ma numerów zagranicznych
rachunków bankowych. Płatności na konto
z wykazu dotyczą tylko tych podmiotów zagranicznych,
które są zarejestrowane dla potrzeb VAT jako podatnicy
VAT czynni w Polsce.
Tzw. rachunki wirtualne nie są zamieszczane w wykazie,
gdyż nie są to rzeczywiste rachunki rozliczeniowe
zgłaszane do urzędu skarbowego lub do CEiDG. Wykaz,
po wpisaniu numeru rachunku wirtualnego, wyświetla
jednak informację, że jest to rachunek powiązany
z rachunkiem rozliczeniowym konkretnego podmiotu
i podaje dane tego podmiotu.
Płatności za pomocą np. karty debetowej czy kredytowej
lub szybkie płatności internetowe nie są uznawane
za „płatności dokonane przelewem”, tzn. nie są objęte
przepisami dotyczącymi wykazu podatników VAT.
