Wiadomości
NSA w kwestii ulgi mieszkaniowej po stronie podatników
30 kwietnia 2020
Kwota zadatku lub zaliczki otrzymana przy zawarciu umowy przedwstępnej, wydatkowana
następnie na cele mieszkaniowe, korzysta ze zwolnienia podatkowego, jeśli doszło do zawarcia
umowy przyrzeczonej, a kwota tego zadatku czy zaliczki została zaliczona na poczet ceny
odpłatnego zbycia – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
NSA w składzie 7 sędziów 17 lutego 2020 r. podjął następującą
uchwałę (sygn. II FPS 4/19): „Kwota zadatku
(zaliczki) otrzymana przy zawarciu przedwstępnej umowy
odpłatnego zbycia nieruchomości wydatkowana na
cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 25 ustawy
z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.),
korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1
pkt 131 tej ustawy, jeżeli następnie doszło do zawarcia
umowy przyrzeczonej przenoszącej własność nieruchomości,
a kwota zadatku (zaliczki) została zaliczona na
poczet ceny jej odpłatnego zbycia”.
Nie jest zatem ważna chronologia zdarzeń dla możliwości
objęcia zwolnieniem od podatku dochodowego
od osób fizycznych (PIT).
Wspomiany przepis ustawy o PIT stanowi, że wolne od
podatku dochodowego są: dochody z odpłatnego zbycia
nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa
w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi
tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na
własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego
zbycia nieruchomości i praw majątkowych,
jeżeli począwszy od dnia odpłatnego
zbycia, nie później niż w okresie trzech lat
(w brzmieniu do końca 2018 r. – dwóch
lat) od końca roku podatkowego,
w którym nastąpiło odpłatne zbycie,
przychód uzyskany ze
zbycia tej nieruchomości
lub tego
prawa majątkowego został wydatkowany na własne
cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione
na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu
z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.
Uchwała powyższa zapadła po rozpoznaniu wniosku
Prokuratora Generalnego z dnia 6 listopada 2019 r.,
nr PK IV Zpa 16. 2018 o podjęcie w trybie art. 264 § 2
w zw. z art. 15 § 1 pkt 2 ustawy – Prawo o postępowaniu
przed sądami administracyjnymi uchwały wyjaśniającej:
„Czy w świetle art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z dnia
26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
(Dz. U. z 2018 r., poz. 1509 ze zm.), w brzmieniu
obowiązującym do dnia 31 grudnia 2018 r., warunkiem
uznania dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości
za zwolniony z podatku dochodowego jest, by nabycie
kolejnej nieruchomości na własne cele mieszkaniowe,
zostało dokonane po zbyciu nieruchomości i uzyskaniu
całości przychodu wynikającego z umowy przenoszącej
własność nieruchomości?”.
Wokół możliwości skorzystania ze zwolnienia podatkowego,
określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy
o PIT, w opisanym przypadku istniały bowiem
rozbieżności w orzecznictwie, w szczególności
w związku ze zmianami
treści tego przepisu. Swoją
uchwałę NSA oparł na
wnioskach wynikających
z wykładni celowościowej
oraz
prokonstytucyjnej.
następnie na cele mieszkaniowe, korzysta ze zwolnienia podatkowego, jeśli doszło do zawarcia
umowy przyrzeczonej, a kwota tego zadatku czy zaliczki została zaliczona na poczet ceny
odpłatnego zbycia – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
NSA w składzie 7 sędziów 17 lutego 2020 r. podjął następującą
uchwałę (sygn. II FPS 4/19): „Kwota zadatku
(zaliczki) otrzymana przy zawarciu przedwstępnej umowy
odpłatnego zbycia nieruchomości wydatkowana na
cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 25 ustawy
z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.),
korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1
pkt 131 tej ustawy, jeżeli następnie doszło do zawarcia
umowy przyrzeczonej przenoszącej własność nieruchomości,
a kwota zadatku (zaliczki) została zaliczona na
poczet ceny jej odpłatnego zbycia”.
Nie jest zatem ważna chronologia zdarzeń dla możliwości
objęcia zwolnieniem od podatku dochodowego
od osób fizycznych (PIT).
Wspomiany przepis ustawy o PIT stanowi, że wolne od
podatku dochodowego są: dochody z odpłatnego zbycia
nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa
w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi
tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na
własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego
zbycia nieruchomości i praw majątkowych,
jeżeli począwszy od dnia odpłatnego
zbycia, nie później niż w okresie trzech lat
(w brzmieniu do końca 2018 r. – dwóch
lat) od końca roku podatkowego,
w którym nastąpiło odpłatne zbycie,
przychód uzyskany ze
zbycia tej nieruchomości
lub tego
prawa majątkowego został wydatkowany na własne
cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione
na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu
z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.
Uchwała powyższa zapadła po rozpoznaniu wniosku
Prokuratora Generalnego z dnia 6 listopada 2019 r.,
nr PK IV Zpa 16. 2018 o podjęcie w trybie art. 264 § 2
w zw. z art. 15 § 1 pkt 2 ustawy – Prawo o postępowaniu
przed sądami administracyjnymi uchwały wyjaśniającej:
„Czy w świetle art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z dnia
26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
(Dz. U. z 2018 r., poz. 1509 ze zm.), w brzmieniu
obowiązującym do dnia 31 grudnia 2018 r., warunkiem
uznania dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości
za zwolniony z podatku dochodowego jest, by nabycie
kolejnej nieruchomości na własne cele mieszkaniowe,
zostało dokonane po zbyciu nieruchomości i uzyskaniu
całości przychodu wynikającego z umowy przenoszącej
własność nieruchomości?”.
Wokół możliwości skorzystania ze zwolnienia podatkowego,
określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy
o PIT, w opisanym przypadku istniały bowiem
rozbieżności w orzecznictwie, w szczególności
w związku ze zmianami
treści tego przepisu. Swoją
uchwałę NSA oparł na
wnioskach wynikających
z wykładni celowościowej
oraz
prokonstytucyjnej.
