Wiadomości
OBOWIĄZKOWY MECHANIZM PODZIELONEJ PŁATNOŚCI
27 listopada 2019
Od 1 listopada 2019 r. mechanizm podzielonej płatności (MPP) obowiązuje przy sprzedaży
krajowej, która obecnie podlega mechanizmowi odwrotnego obciążenia (np. dostaw prętów
stalowych, telefonów komórkowych, odpadów, surowców wtórnych) oraz objętej odpowiedzialnością
solidarną nabywcy (jak np. dostawy paliwa, rur stalowych). Obowiązkowy split payment
obejmuje także usługi budowlane.
Co ważne, obowiązkowy split
payment dotyczy wyłącznie transakcji
dokonywanych pomiędzy podatnikami
(B2B), podlegających opodatkowaniu
VAT w Polsce, udokumentowanych
fakturą, w której kwota należności
ogółem przekracza 15 000 zł brutto.
Zamiast odwrotnego obciążenia, nowelizacja wprowadza
stosowany obligatoryjnie mechanizm podzielonej
płatności. MPP ma być stosowany w odniesieniu do
150 grup towarowych i usługowych określonych zgodnie
z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (PKWiU) z 2008 r.
Obowiązkowy tzw. split payment dotyczy branż, które
były objęte dotąd reżimem odwrotnego obciążenia
oraz zakresem odpowiedzialności podatkowej. Chodzi
o branże stalową, paliwową, usług budowlanych
i przenoszenia uprawnień do CO2. Mechanizmem tym
objęte zostają także transakcje, których przedmiotem
są: części i akcesoria do pojazdów silnikowych, węgiel
i produkty węglowe oraz maszyny i urządzenia elektryczne,
ich części i akcesoria. Do grup towarów i usług
z obligatoryjnym MPP należą więc w szczególności:
elektronika (np. smartfony, telefony, tablety, laptopy,
netbooki, konsole do gier, tusze, tonery, dyski twarde,
procesory); paliwa do napędu samochodów, oleje opałowe
i smarowe; prawa do emisji gazów cieplarnianych;
roboty budowlane; węgiel; wyroby ze stali, metale szlachetne,
metale kolorowe; odpady, złom, surowce wtórne
oraz handel częściami do samochodów i motocykli.
Obligatoryjnym mechanizmem split payment objęte
zostają płatności za niektóre towary lub usługi
(wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT),
udokumentowane fakturą, w której kwota brutto
przekracza 15 tys. zł (lub równowartość tej kwoty
w walucie obcej).
To, czy MPP zostanie obowiązkowo zastosowany do
danej transakcji, ma wynikać z odpowiedniej informacji
zamieszczonej na fakturze. Faktura, której wartość
brutto przekroczy 15 tys. PLN, dokumentująca
sprzedaż towarów lub usług objętych obowiązkowym
mechanizmem split payment będzie musiała zostać
opatrzona adnotacją „mechanizm podzielonej płatności”.
W razie braku takiej informacji na fakturze –urząd skarbowy nałoży na sprzedawcę dodatkowe
zobowiązanie podatkowe (sankcję VAT) w wysokości
30% kwoty VAT wykazanej na fakturze. Sankcja 30%
przewidziana jest także dla nabywcy, który pomimo
obowiązku dokonania zapłaty w split payment, ureguluje
tę kwotę w inny sposób.
Kary te nie znajdą zastosowania, jeśli:
• pomimo braku oznaczenia „mechanizm podzielonej
płatności” na fakturze, nabywca ureguluje
fakturę poprzez split payment,
• pomimo braku zapłaty w split payment przez nabywcę,
sprzedawca rozliczy całą kwotę VAT z faktury.
Poza tym płatność dokonana z pominięciem obowiązkowego
split payment nie może stanowić kosztu w PIT
oraz CIT. Czyn ten został objęty odpowiedzialnością
na podstawie Kodeksu karnego skarbowego.
Od 1 listopada 2019 r. obowiązują również ułatwienia
w modelu dobrowolnego, jak i obowiązkowego MPP.
Polegają one na możliwości:
1. opłacania z rachunku VAT – poza należnym VAT
oraz VAT z faktur otrzymywanych od kontrahentów
– również należności z tytułu podatków
dochodowych, akcyzy, cła, VAT od importu oraz
składek ZUS,
2. stosowania mechanizmu do zaliczek wnoszonych
przed wystawieniem faktury,
3. dokonywania jednym komunikatem przelewu płatności
za więcej niż jedną fakturę (za kilka faktur
w ramach jednego przelewu).
Poza tym od tej daty zmienione przepisy odstępują
w ogóle od określania dolnego limitu, od którego ma
być stosowana odpowiedzialność solidarna nabywcy.
Nie ma też już kaucji gwarancyjnej, a więc nie
będzie możliwe wyłączenie stosowania przepisów
o odpowiedzialności solidarnej nabywcy towarów
poprzez jej złożenie.
Jeżeli rozliczenie następuje w formie kompensaty,
to obowiązkowy split payment nie ma zastosowania
(art. 108a ust. 1d ustawy o VAT).Zgodnie z przepisami przejściowymi, w przypadku
gdy:
• przed 1 listopada 2019 r. podatnik dokonał dostawy
towarów lub świadczenia usług, wymienionych
w załączniku nr 11 lub załączniku nr 14 do ustawy
o VAT, dla których obowiązek podatkowy powstał
lub faktura została wystawiona po 31 października
2019 r.,
• po 31 października 2019 r. podatnik dokonał dostawy
towarów lub świadczenia usług, wymienionych
w załączniku nr 11 lub załączniku nr 14 do
ustawy, dla których faktura została wystawiona
przed 1 listopada 2019 r.
– stosuje się przepisy sprzed 1 listopada br. (odwrotne
obciążenie).
Jak wskazano, 1 listopada 2019 r. wchodzi w życie
obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności
(MPP) dla niektórych transakcji, zaś 1 stycznia
2020 r. – obowiązek zapłaty na rachunek wskazany
w Wykazie podatników VAT. Właściwym rachunkiem,
który pozwala podatnikowi na wywiązanie się z tych
obowiązków, jest rachunek rozliczeniowy lub imienny
rachunek w SKOK otwarty w związku z prowadzoną
działalnością gospodarczą. Warto zatem sprawdzić,
czy wykorzystywane do działalności gospodarczej
rachunki rozliczeniowe lub imienne rachunki w SKOK
otwarte w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą
podatnika na pewno zostały zgłoszone do
urzędu skarbowego.
Podmioty zagraniczne rozliczające za pomocą przelewów
bankowych transakcje podlegające opodatkowaniu
VAT w Polsce są zobowiązane do otwarcia
rachunku bankowego w Polsce. Na wniosek podatnika
nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej
lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej
na terytorium kraju naczelnik drugiego urzędu
skarbowego dokonuje zwrotu poniesionych przez
podatnika kosztów obsługi rachunków – do wysokości
kosztów wynikających z prowadzenia i wykorzystywania
rachunków VAT do celów obowiązkowego
stosowania mechanizmu podzielonej płatności.