25 listopada 2018 wejdzie w życie ustawa z dnia 5 lipca 2018 r.
o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej
(Dz.U. poz. 1629).
Powołana ustawa reguluje zasady tymczasowego zarządzania przedsiębiorstwem po śmierci
przedsiębiorcy, który we własnym imieniu wykonywał działalność gospodarczą na podstawie
wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz kontynuowania
działalności gospodarczej wykonywanej z wykorzystaniem tego przedsiębiorstwa.
Ustawa o zarządzie sukcesyjnym to inicjatywa bardzo dobra, ale jednocześnie krok
źle przeprowadzony – stwierdził prof. dr hab. Adam Mariański, Przewodniczący Krajowej
Rady Doradców Podatkowych w rozmowie z My Company Polska. Przewodniczący
KRDP opowiedział o tym, co poprawić w tej kwestii. Wprowadzenie jasnych uregulowań
w przepisach spowoduje, że budowane z zaangażowaniem biznesy będą mogły funkcjonować
przez kolejne lata bez potrzeby uciekania się do zagranicznych rozwiązań – uważa
prof. Adam Mariański.
Ustawa wprowadza m. in. zmiany w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks
pracy[1], zwanej dalej „k.p.” oraz ustawy z dnia z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach
pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa[2],
zwanej dalej „ustawą zasiłkową”.
Zgodnie z ogólną zasadą ustanowioną w art. 632 § 1 k.p., umowy o pracę wygasają
z dniem śmierci pracodawcy.
W świetle art. 632 k.p., w przypadku ustanowienia z chwilą śmierci pracodawcy zarządu
sukcesyjnego, umowa o pracę z pracownikiem nie wygasa z dniem śmierci pracodawcy,
lecz z dniem wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, chyba że przed tym dniem nastąpiło
przejęcie pracownika przez nowego pracodawcę na zasadach określonych w art. 231 k.p.
Jeżeli nie ustanowiono zarządu sukcesyjnego po śmierci pracodawcy umowa o pracę wygasa
z upływem 30 dni od dnia śmierci pracodawcy, chyba że przed upływem tego terminu:
• małżonek zmarłego przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie
w spadku,
• spadkobierca ustawowy przedsiębiorcy,
spadkobierca testamentowy przedsiębiorcy albo zapisobierca windykacyjny,
któremu zgodnie z ogłoszonym testamentem przysługuje udział w przedsiębiorstwie
w spadku,
albo zarządca sukcesyjny, gdy ustanowiono zarząd sukcesyjny, uzgodni z pracownikiem,
że stosunek pracy będzie kontynuowany na dotychczasowych zasadach odpowiednio do
dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego albo wygaśnięcia uprawnienia do powołania
zarządcy sukcesyjnego albo do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego[3]. Strony tego
porozumienia mogą także uzgodnić wcześniejszy termin rozwiązania umowy o pracę[4].
Okres od dnia śmierci pracodawcy do
dnia wygaśnięcia umowy o pracę albo dokonania
uzgodnienia zgodnie z art. 632 § 5
i 6, albo rozwiązania umowy o pracę na
czas określony, zgodnie z art. 632 § 7, jest
okresem usprawiedliwionej nieobecności
w pracy, za który pracownik nie zachowuje
prawa do wynagrodzenia[5].
Zgodnie z nowym przepisem art. 12 ust.
2 pkt 4 ustawy zasiłkowej, zasiłek chorobowy nie przysługuje za okresy niezdolności do
pracy przypadającej w czasie usprawiedliwionej nieobecności w pracy, o której mowa
w art. 632 § 8 k.p. Wprowadzenie tej zmiany jest konsekwencją powołanej wyżej regulacji
w art. 632 § 8 k.p., zgodnie z którą okres od dnia śmierci pracodawcy do dnia wygaśnięcia
umowy o pracę albo dokonania uzgodnienia zgodnie z art. 632 § 5 i 6, albo rozwiązania
umowy o pracę zgodnie z art. 632 § 7, jest okresem usprawiedliwionej nieobecności
w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia. Zatem za czas
niezdolności do pracy przypadający w okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy
bez prawa do wynagrodzenia, nie przysługuje także zasiłek chorobowy.
Zasady tej nie stosuje się, jeżeli niezdolność do pracy z powodu choroby powstała
do dnia śmierci pracodawcy i trwa nieprzerwanie po tym dniu (art. 12 ust. 2a ustawy
zasiłkowej). Oznacza to, że w przypadku powstania niezdolności do pracy z powodu
choroby przed dniem śmierci pracodawcy albo w jej dniu, przysługuje prawo do zasiłku
chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwa nieprzerwanie po tym dniu.
Także, jeżeli w okresie od dnia śmierci pracodawcy do dnia wygaśnięcia umowy o pracę
albo dokonania uzgodnienia zgodnie z art. 632 § 5 i 6, albo rozwiązania umowy o pracę
zgodnie z art. 632§ 7, polecono pracownikowi wykonywanie pracy[6], za którą pracownikowi
przysługuje wynagrodzenie, zastosowanie mają ogólne zasady przyznawania
prawa do zasiłku. Jeżeli pracownik stanie się w tym czasie niezdolny do pracy z powodu
choroby, nabędzie prawo do zasiłku chorobowego.
Jeżeli niezdolność do pracy z powodu choroby powstanie w czasie usprawiedliwionej
nieobecności w pracy, o której mowa w art. 632 § 8 k.p. i trwa nieprzerwanie po ustaniu
zatrudnienia albo gdy niezdolność do pracy z powodu choroby powstanie po ustaniu
zatrudnienia i spełnione są warunki określone w art. 7 ustawy zasiłkowej, prawo do
zasiłku chorobowego przysługuje po ustaniu zatrudnienia.
Zasady powyższe mają odpowiednie zastosowanie do ustalania prawa do zasiłku
opiekuńczego i świadczenia rehabilitacyjnego[7] z ubezpieczenia chorobowego oraz do
zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego[8].
Na podst.: www.zus.pl
Podstawa prawna:
[1] Dz. U. z 2018 r. poz. 917, z późn. zm.
[2] Dz. U. z 2017 r. poz. 1368, z późn. zm.
[3] Art. 632 § 5 k.p.
[4] Art. 632 § 6 k.p.
[5] Art. 632 § 8 k.p.
[6] Art. 632 § 9 k.p.
[7] Art. 22 i 35 ust. 2 ustawy zasiłkowej.
[8] Art. 7 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków
przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1376, z późn. zm.)