Wiadomości
Akt o usługach cyfrowych narzędziem cenzury?
13 lutego 2023
16 listopada 2022 r. wszedł w życie akt o usługach cyfrowych – przełomowy zbiór nowych unijnych przepisów mających w założeniu zapewnić bezpieczniejsze i bardziej rozliczalne środowisko internetowe.
Akt ten wraz z aktem o rynkach cyfrowych mają stanowić kompleksowe ramy zapewniające bezpieczniejszą
i bardziej sprawiedliwą przestrzeń cyfrową dla wszystkich. Usługi cyfrowe obejmują szeroki zbiór różnych kategorii usług online, od zwykłych stron internetowych aż po usługi zakresie infrastruktury internetowej i platformy internetowe. Przepisy określone w akcie o usługach cyfrowych dotyczą przede wszystkim pośredników internetowych i platform internetowych, takich jak np. internetowe platformy handlowe, sieci społecznościowe, platformy wymiany treści, sklepy z aplikacjami oraz internetowe platformy z ofertami podróży i zakwaterowania.
Akt o usługach cyfrowych ma zastosowanie do wszystkich usług cyfrowych, które łączą konsumentów z towarami, usługami lub treściami. Ustanowiono w nim nowe, szeroko zakrojone obowiązki dla platform internetowych w zakresie ograniczania szkodliwych zjawisk i przeciwdziałania zagrożeniom w internecie, wprowadzono silne zabezpieczenia
praw użytkowników stosownych usług, a także objęto platformy cyfrowe jedynymi w swoim rodzaju ramami dotyczącymi przejrzystości i rozliczalności.
Akt o usługach cyfrowych jest rozporządzeniem, które będzie bezpośrednio stosowane w całej UE. Reguluje on obowiązki dostawców usług cyfrowych działających jako pośrednicy, którzy są łącznikami między konsumentem a towarami, usługami i treściami (np. internetowe platformy handlowe). Nowe przepisy określają np., w jaki sposób muszą oni opracowywać swoje usługi i procedury. Akt ma zapewnić lepszą ochronę użytkowników oraz wzmocnić
przestrzeganie praw podstawowych w internecie, ustanowić precyzyjne ramy regulujące przejrzystość i odpowiedzialność platform internetowych oraz zapewnić wspólne jednolite ramy w całej UE. Przewidziano nowe obowiązki w zakresie ograniczania rozpowszechniania nielegalnych treści i nielegalnych produktów w internecie, zwiększenia ochrony małoletnich oraz zapewnienia użytkownikom większego wyboru i lepszych informacji. Oto niektóre:
» środki służące zwalczeniu nielegalnych treści w internecie, w tym nielegalnych towarów i usług. Akt ten wprowadza nowe mechanizmy umożliwiające użytkownikom sygnalizowanie nielegalnych treści w internecie oraz współpracę
platform z wyspecjalizowanymi, zaufanymi podmiotami sygnalizującymi, aby zidentyfikować i usuwać nielegalne treści.
» nowe przepisy mające na celu identyfikowanie sprzedawców na internetowych platformach handlowych, aby łatwiej budować zaufanie i ścigać oszustów; nowy obowiązek internetowych platform handlowych polegający na losowym
sprawdzaniu w istniejących bazach danych, czy produkty lub usługi oferowane na stronach tych platform są zgodne z przepisami; stałe działania na rzecz poprawy identyfikowalności produktów za pomocą zaawansowanych rozwiązań technologicznych;
» skuteczne zabezpieczenia dla użytkowników, w tym możliwości zaskarżenia podjętych przez platformy decyzji dotyczących moderowania treści w oparciu o nowe obowiązkowe informacje skierowane do użytkowników po usunięciu lub ograniczeniu ich treści;
» szeroko zakrojone środki na rzecz przejrzystości funkcjonowania platform internetowych, w tym lepsze informowanie o warunkach korzystania z usług, a także przejrzystość algorytmów stosowanych na potrzeby rekomendacji użytkownikom treści lub produktów;
» nowe obowiązki w zakresie ochrony małoletnich na każdej platformie w UE;
» obowiązki dotyczące bardzo dużych platform internetowych i wyszukiwarek internetowych służące zapobieganiu nadużyciom systemów tych platform i wyszukiwarek poprzez podejmowanie działań opartych na ocenie ryzyka, w tym sprawowanie nadzoru, w drodze niezależnych audytów, nad środkami zarządzania ryzykiem w obrębie tych platform; platformy muszą ograniczać zagrożenia związane np. z dezinformacją lub manipulacją wyborczą, cyberprzemocą wobec kobiet lub wyrządzaniem szkody małoletnim w internecie;
» nowy mechanizm reagowania kryzysowego w przypadkach poważnego zagrożenia dla zdrowia publicznego i kryzysów bezpieczeństwa, takich jak pandemia lub wojna;
» zakaz ukierunkowania reklam na platformach internetowych poprzez profilowanie dzieci lub ukierunkowania opartego na konkretnych kategoriach danych osobowych, takich jak pochodzenie etniczne, poglądy polityczne lub orientacja seksualna;
» zakaz stosowania na interfejsie platform internetowych tzw. „zwodniczego interfejsu”, korzystającego z elementów wprowadzających w błąd, aby za sprawą manipulacji nakłonić użytkowników do dokonania niezamierzonych wyborów;
» nowe przepisy zapewniające badaczom dostęp do danych kluczowych platform w celu sprawdzenia, jak działają platformy i jak zmieniają się zagrożenia w internecie;
» użytkownicy uzyskają nowe prawa, w tym prawo do składania skarg do platformy, prawo do pozasądowego
rozstrzygania sporów, składania skarg do organu krajowego w ich języku ojczystym lub do dochodzenia odszkodowania za naruszenie przepisów. Organizacje przedstawicielskie będą również mogły bronić praw użytkowników w przypadku naruszeń prawa na dużą skalę.
» bezprecedensowy poziom nadzoru publicznego nad platformami internetowymi w całej UE. Komisja Europejska będzie głównym organem regulacyjnym w przypadku bardzo dużych platform internetowych (osiągających 45 mln użytkowników), a inne platformy będą podlegały nadzorowi państw członkowskich, w których mają
siedzibę (koordynatorów ds. usług cyfrowych). KE będzie miała uprawnienia egzekucyjne podobne do uprawnień przysługujących jej w ramach postępowań antymonopolowych.
» zasady odpowiedzialności pośredników zostały ponownie potwierdzone i zaktualizowane. Obowiązki poszczególnych podmiotów działających w internecie są zależne od ich roli i wielkości. Platformy internetowe mają termin do 17 lutego 2023 r. na opublikowanie liczby aktywnych użytkowników końcowych na swoich stronach internetowych.
Akt ten wraz z aktem o rynkach cyfrowych mają stanowić kompleksowe ramy zapewniające bezpieczniejszą
i bardziej sprawiedliwą przestrzeń cyfrową dla wszystkich. Usługi cyfrowe obejmują szeroki zbiór różnych kategorii usług online, od zwykłych stron internetowych aż po usługi zakresie infrastruktury internetowej i platformy internetowe. Przepisy określone w akcie o usługach cyfrowych dotyczą przede wszystkim pośredników internetowych i platform internetowych, takich jak np. internetowe platformy handlowe, sieci społecznościowe, platformy wymiany treści, sklepy z aplikacjami oraz internetowe platformy z ofertami podróży i zakwaterowania.
Akt o usługach cyfrowych ma zastosowanie do wszystkich usług cyfrowych, które łączą konsumentów z towarami, usługami lub treściami. Ustanowiono w nim nowe, szeroko zakrojone obowiązki dla platform internetowych w zakresie ograniczania szkodliwych zjawisk i przeciwdziałania zagrożeniom w internecie, wprowadzono silne zabezpieczenia
praw użytkowników stosownych usług, a także objęto platformy cyfrowe jedynymi w swoim rodzaju ramami dotyczącymi przejrzystości i rozliczalności.
Akt o usługach cyfrowych jest rozporządzeniem, które będzie bezpośrednio stosowane w całej UE. Reguluje on obowiązki dostawców usług cyfrowych działających jako pośrednicy, którzy są łącznikami między konsumentem a towarami, usługami i treściami (np. internetowe platformy handlowe). Nowe przepisy określają np., w jaki sposób muszą oni opracowywać swoje usługi i procedury. Akt ma zapewnić lepszą ochronę użytkowników oraz wzmocnić
przestrzeganie praw podstawowych w internecie, ustanowić precyzyjne ramy regulujące przejrzystość i odpowiedzialność platform internetowych oraz zapewnić wspólne jednolite ramy w całej UE. Przewidziano nowe obowiązki w zakresie ograniczania rozpowszechniania nielegalnych treści i nielegalnych produktów w internecie, zwiększenia ochrony małoletnich oraz zapewnienia użytkownikom większego wyboru i lepszych informacji. Oto niektóre:
» środki służące zwalczeniu nielegalnych treści w internecie, w tym nielegalnych towarów i usług. Akt ten wprowadza nowe mechanizmy umożliwiające użytkownikom sygnalizowanie nielegalnych treści w internecie oraz współpracę
platform z wyspecjalizowanymi, zaufanymi podmiotami sygnalizującymi, aby zidentyfikować i usuwać nielegalne treści.
» nowe przepisy mające na celu identyfikowanie sprzedawców na internetowych platformach handlowych, aby łatwiej budować zaufanie i ścigać oszustów; nowy obowiązek internetowych platform handlowych polegający na losowym
sprawdzaniu w istniejących bazach danych, czy produkty lub usługi oferowane na stronach tych platform są zgodne z przepisami; stałe działania na rzecz poprawy identyfikowalności produktów za pomocą zaawansowanych rozwiązań technologicznych;
» skuteczne zabezpieczenia dla użytkowników, w tym możliwości zaskarżenia podjętych przez platformy decyzji dotyczących moderowania treści w oparciu o nowe obowiązkowe informacje skierowane do użytkowników po usunięciu lub ograniczeniu ich treści;
» szeroko zakrojone środki na rzecz przejrzystości funkcjonowania platform internetowych, w tym lepsze informowanie o warunkach korzystania z usług, a także przejrzystość algorytmów stosowanych na potrzeby rekomendacji użytkownikom treści lub produktów;
» nowe obowiązki w zakresie ochrony małoletnich na każdej platformie w UE;
» obowiązki dotyczące bardzo dużych platform internetowych i wyszukiwarek internetowych służące zapobieganiu nadużyciom systemów tych platform i wyszukiwarek poprzez podejmowanie działań opartych na ocenie ryzyka, w tym sprawowanie nadzoru, w drodze niezależnych audytów, nad środkami zarządzania ryzykiem w obrębie tych platform; platformy muszą ograniczać zagrożenia związane np. z dezinformacją lub manipulacją wyborczą, cyberprzemocą wobec kobiet lub wyrządzaniem szkody małoletnim w internecie;
» nowy mechanizm reagowania kryzysowego w przypadkach poważnego zagrożenia dla zdrowia publicznego i kryzysów bezpieczeństwa, takich jak pandemia lub wojna;
» zakaz ukierunkowania reklam na platformach internetowych poprzez profilowanie dzieci lub ukierunkowania opartego na konkretnych kategoriach danych osobowych, takich jak pochodzenie etniczne, poglądy polityczne lub orientacja seksualna;
» zakaz stosowania na interfejsie platform internetowych tzw. „zwodniczego interfejsu”, korzystającego z elementów wprowadzających w błąd, aby za sprawą manipulacji nakłonić użytkowników do dokonania niezamierzonych wyborów;
» nowe przepisy zapewniające badaczom dostęp do danych kluczowych platform w celu sprawdzenia, jak działają platformy i jak zmieniają się zagrożenia w internecie;
» użytkownicy uzyskają nowe prawa, w tym prawo do składania skarg do platformy, prawo do pozasądowego
rozstrzygania sporów, składania skarg do organu krajowego w ich języku ojczystym lub do dochodzenia odszkodowania za naruszenie przepisów. Organizacje przedstawicielskie będą również mogły bronić praw użytkowników w przypadku naruszeń prawa na dużą skalę.
» bezprecedensowy poziom nadzoru publicznego nad platformami internetowymi w całej UE. Komisja Europejska będzie głównym organem regulacyjnym w przypadku bardzo dużych platform internetowych (osiągających 45 mln użytkowników), a inne platformy będą podlegały nadzorowi państw członkowskich, w których mają
siedzibę (koordynatorów ds. usług cyfrowych). KE będzie miała uprawnienia egzekucyjne podobne do uprawnień przysługujących jej w ramach postępowań antymonopolowych.
» zasady odpowiedzialności pośredników zostały ponownie potwierdzone i zaktualizowane. Obowiązki poszczególnych podmiotów działających w internecie są zależne od ich roli i wielkości. Platformy internetowe mają termin do 17 lutego 2023 r. na opublikowanie liczby aktywnych użytkowników końcowych na swoich stronach internetowych.
