Wiadomości
Grupy VAT
02 grudnia 2022
Grupy VAT zaczną funkcjonować od 2023 r., umożliwiając neutralne rozliczanie podatku od towarów i usług wśród członków danej grupy. To nie tylko korzyści finansowe dla przedsiębiorstw i lepsza płynność finansowa, ale też uproszczenie i redukcja obowiązków administracyjnych.
Grupa VAT zapewnia neutralność obrotów pomiędzy członkami grupy. Ponieważ obroty w ramach grupy nie podlegają VAT i nie są dokumentowane fakturami, to przestaje także obowiązywać konieczność stosowania mechanizmu podzielonej płatności (split payment) czy weryfikacji kontrahenta w wykazie podatników.
Podatnikiem jest grupa VAT jako całość, więc składany jest też jeden zbiorczy JPK, zamiast odrębnych JPK dla każdego podmiotu.
Korzyścią są też efektywniejsze przepływy pieniężne (cash–flow) w grupie, dzięki możliwości elastycznego zarządzania podatkiem naliczonym. Np. jeśli dany podmiot był przed przystąpieniem do grupy podatnikiem, który regularnie miał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, to wówczas musiał oczekiwać na zwrot VAT – standardowo do 60 dni. Jeżeli podmiot ten wejdzie do grupy, która jako całość wykazuje nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, to ten podatek wykazywany wcześniej jako VAT do zwrotu będzie „na bieżąco” uwzględniany w rozliczeniach grupy. W efekcie podmioty, działając jako grupa VAT, per saldo efektywniej „wykorzystują” VAT naliczony i żaden z podmiotów nie czeka na zwrot VAT. To rozwiązanie jest również korzystne
dla podmiotów, które przed wejściem do grupy nie miały prawa do odliczenia podatku naliczonego, z uwagi na wykonywanie świadczeń wykluczających to prawo (np. zwolnionych z VAT usług finansowych).
Jako szczególny rodzaj podatnika GV istnieje tylko do celów VAT.
Zgodnie przepisami wchodzącymi w życie 1 stycznia 2023 r. w Polsce, podatnikiem VAT może być również grupa podmiotów powiązanych (nieprzerwanie przez okres, w jakim ta grupa posiada status podatnika) finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, które zawrą odpowiednią, pisemną umowę o utworzeniu grupy VAT.
Grupa VAT zapewnia neutralność obrotów pomiędzy członkami grupy. Ponieważ obroty w ramach grupy nie podlegają
VAT i nie są dokumentowane fakturami, to przestaje także obowiązywać konieczność stosowania mechanizmu podzielonej płatności (split payment) czy weryfikacji kontrahenta w wykazie podatników.
Podatników uważa się za powiązanych finansowo, jeżeli jeden z podatników będących członkiem grupy VAT posiada bezpośrednio ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym lub ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub ponad 50% prawa do udziału w zysku – każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy.
Podatników uważa się za powiązanych ekonomicznie, jeżeli:
1. przedmiot głównej działalności członków grupy VAT ma taki sam charakter lub
2. rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy VAT uzupełniają się i są współzależne, lub
3. członek grupy VAT prowadzi działalność, z której w całości lub w dużej mierze korzystają inni członkowie grupy VAT.
Podatników uważa się za powiązanych organizacyjnie,
jeżeli:
1. prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem, lub
2. organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu.
Grupę VAT mogą utworzyć podatnicy w zakresie, w jakim posiadają siedzibę na terytorium kraju oraz podatnicy nieposiadający siedziby na terytorium kraju w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium Polski za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju. Członkiem grupy VAT może potencjalnie zostać każdy podatnik, niezależnie od posiadanej formy prawnej.
Podmiot może być członkiem tylko jednej grupy VAT, a grupa VAT nie może być członkiem innej grupy VAT.
Grupa VAT nie może być rozszerzona o innych członków ani pomniejszona o któregokolwiek z członków wchodzących w jej skład.
Przedstawiciel grupy VAT (wyznaczony członek) reprezentuje GV w zakresie jej praw i obowiązków. Grupa VAT nabywa status podatnika z dniem wskazanym w umowie o utworzeniu GV, nie wcześniej jednak niż z dniem dokonania rejestracji jako podatnika przez naczelnika urzędu skarbowego. Grupa VAT wstępuje w prawa i obowiązki członków grupy VAT w zakresie podatku na okres, w jakim grupa ta posiada status podatnika.
Nowelizacja, która przesunęła o pół roku wejście w życie przepisów o GV, zmieniła także obowiązki ewidencyjne w przypadku dostawy towarów i świadczenia usług dokonanych przez członka grupy VAT na rzecz innego członka tej samej grupy VAT. Obowiązek przesyłania do organów podatkowych elektronicznej ewidencji (w terminie do 25. dnia miesiąca po każdym zakończonym miesiącu) został odroczony do początku lipca 2023 r. Od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r. grupy VAT będą zaś zobowiązane do prowadzenia, w postaci elektronicznej, ewidencji dokumentującej czynności, o których mowa w art. 8c ust. 1 ustawy o VAT (tj. sprzedaż na rzecz członka grupy), i zawierać będzie ona musiała następujące elementy: nazwę i NIP nabywcy; datę dokonania i zakończenia dostawy
towarów lub wykonania usługi; nazwę (rodzaj) towaru lub usługi; miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług; kwotę należności ogółem.
Na żądanie organu podatkowego członkowie grupy VAT będą zobowiązani przekazać tę ewidencję, w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania. Natomiast od 1 lipca 2023 r. wskazana ewidencja będzie musiała zawierać co najmniej dane dotyczące: rodzaju i wartości dostaw towarów i świadczonych usług przez członka grupy VAT na rzecz innego członka tej samej grupy VAT; członków grupy VAT, na rzecz których dokonano sprzedaży; dokumentów potwierdzających dokonanie sprzedaży na rzecz członka grupy.
Nowelizacja zobowiązuje ministra finansów do udostępnienia wzoru takiej ewidencji na elektronicznej platformie usług administracji publicznej.
Grupa VAT zapewnia neutralność obrotów pomiędzy członkami grupy. Ponieważ obroty w ramach grupy nie podlegają VAT i nie są dokumentowane fakturami, to przestaje także obowiązywać konieczność stosowania mechanizmu podzielonej płatności (split payment) czy weryfikacji kontrahenta w wykazie podatników.
Podatnikiem jest grupa VAT jako całość, więc składany jest też jeden zbiorczy JPK, zamiast odrębnych JPK dla każdego podmiotu.
Korzyścią są też efektywniejsze przepływy pieniężne (cash–flow) w grupie, dzięki możliwości elastycznego zarządzania podatkiem naliczonym. Np. jeśli dany podmiot był przed przystąpieniem do grupy podatnikiem, który regularnie miał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, to wówczas musiał oczekiwać na zwrot VAT – standardowo do 60 dni. Jeżeli podmiot ten wejdzie do grupy, która jako całość wykazuje nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, to ten podatek wykazywany wcześniej jako VAT do zwrotu będzie „na bieżąco” uwzględniany w rozliczeniach grupy. W efekcie podmioty, działając jako grupa VAT, per saldo efektywniej „wykorzystują” VAT naliczony i żaden z podmiotów nie czeka na zwrot VAT. To rozwiązanie jest również korzystne
dla podmiotów, które przed wejściem do grupy nie miały prawa do odliczenia podatku naliczonego, z uwagi na wykonywanie świadczeń wykluczających to prawo (np. zwolnionych z VAT usług finansowych).
Jako szczególny rodzaj podatnika GV istnieje tylko do celów VAT.
Zgodnie przepisami wchodzącymi w życie 1 stycznia 2023 r. w Polsce, podatnikiem VAT może być również grupa podmiotów powiązanych (nieprzerwanie przez okres, w jakim ta grupa posiada status podatnika) finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, które zawrą odpowiednią, pisemną umowę o utworzeniu grupy VAT.
Grupa VAT zapewnia neutralność obrotów pomiędzy członkami grupy. Ponieważ obroty w ramach grupy nie podlegają
VAT i nie są dokumentowane fakturami, to przestaje także obowiązywać konieczność stosowania mechanizmu podzielonej płatności (split payment) czy weryfikacji kontrahenta w wykazie podatników.
Podatników uważa się za powiązanych finansowo, jeżeli jeden z podatników będących członkiem grupy VAT posiada bezpośrednio ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym lub ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub ponad 50% prawa do udziału w zysku – każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy.
Podatników uważa się za powiązanych ekonomicznie, jeżeli:
1. przedmiot głównej działalności członków grupy VAT ma taki sam charakter lub
2. rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy VAT uzupełniają się i są współzależne, lub
3. członek grupy VAT prowadzi działalność, z której w całości lub w dużej mierze korzystają inni członkowie grupy VAT.
Podatników uważa się za powiązanych organizacyjnie,
jeżeli:
1. prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem, lub
2. organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu.
Grupę VAT mogą utworzyć podatnicy w zakresie, w jakim posiadają siedzibę na terytorium kraju oraz podatnicy nieposiadający siedziby na terytorium kraju w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium Polski za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju. Członkiem grupy VAT może potencjalnie zostać każdy podatnik, niezależnie od posiadanej formy prawnej.
Podmiot może być członkiem tylko jednej grupy VAT, a grupa VAT nie może być członkiem innej grupy VAT.
Grupa VAT nie może być rozszerzona o innych członków ani pomniejszona o któregokolwiek z członków wchodzących w jej skład.
Przedstawiciel grupy VAT (wyznaczony członek) reprezentuje GV w zakresie jej praw i obowiązków. Grupa VAT nabywa status podatnika z dniem wskazanym w umowie o utworzeniu GV, nie wcześniej jednak niż z dniem dokonania rejestracji jako podatnika przez naczelnika urzędu skarbowego. Grupa VAT wstępuje w prawa i obowiązki członków grupy VAT w zakresie podatku na okres, w jakim grupa ta posiada status podatnika.
Nowelizacja, która przesunęła o pół roku wejście w życie przepisów o GV, zmieniła także obowiązki ewidencyjne w przypadku dostawy towarów i świadczenia usług dokonanych przez członka grupy VAT na rzecz innego członka tej samej grupy VAT. Obowiązek przesyłania do organów podatkowych elektronicznej ewidencji (w terminie do 25. dnia miesiąca po każdym zakończonym miesiącu) został odroczony do początku lipca 2023 r. Od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r. grupy VAT będą zaś zobowiązane do prowadzenia, w postaci elektronicznej, ewidencji dokumentującej czynności, o których mowa w art. 8c ust. 1 ustawy o VAT (tj. sprzedaż na rzecz członka grupy), i zawierać będzie ona musiała następujące elementy: nazwę i NIP nabywcy; datę dokonania i zakończenia dostawy
towarów lub wykonania usługi; nazwę (rodzaj) towaru lub usługi; miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług; kwotę należności ogółem.
Na żądanie organu podatkowego członkowie grupy VAT będą zobowiązani przekazać tę ewidencję, w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania. Natomiast od 1 lipca 2023 r. wskazana ewidencja będzie musiała zawierać co najmniej dane dotyczące: rodzaju i wartości dostaw towarów i świadczonych usług przez członka grupy VAT na rzecz innego członka tej samej grupy VAT; członków grupy VAT, na rzecz których dokonano sprzedaży; dokumentów potwierdzających dokonanie sprzedaży na rzecz członka grupy.
Nowelizacja zobowiązuje ministra finansów do udostępnienia wzoru takiej ewidencji na elektronicznej platformie usług administracji publicznej.
