Wiadomości

Nowe świadczenie wspierające od 2024 r.

Ustawa z 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym dokonuje częściowej przebudowy dotychczasowego systemu świadczeń skierowanych do osób z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunów.

Wprowadzane od 1 stycznia 2024 r. świadczenie wspierające będzie świadczeniem kierowanym bezpośrednio
do osoby z niepełnosprawnością. Uprawnionymi do świadczenia wspierającego będą osoby w wieku od ukończenia 18. r.ż., posiadające decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia, w której potrzebę
wsparcia określono na poziomie od 70 do 100 punktów w skali, o której mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Świadczenie wspierające będzie przysługiwało miesięcznie w wysokości:
1. 220% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 95 do 100 punktów w skali potrzeby wsparcia,
2. 180% renty socjalnej – od 90 do 94 punktów,
3. 120% renty socjalnej – od 85 do 89 punktów,
4. 80% renty socjalnej – od 80 do 84 punktów,
5. 60% renty socjalnej – od 75 do 79 punktów,
6. 40% renty socjalnej – od 70 do 74 punktów.
Świadczenie wspierające nie będzie przysługiwało, jeśli:
1. osoba uprawniona do świadczenia wspierającego zostanie umieszczona w domu pomocy społecznej, w rodzinnym domu pomocy, zakładzie opiekuńczo– leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich;
2. osoba uprawniona do świadczenia wspierającego uzyska za granicą prawo do świadczenia o podobnym charakterze, chyba że dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym będą stanowić inaczej;
3. inna osoba będzie uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków z opieką nad osobą uprawnioną do świadczenia wspierającego, chyba że dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym będą stanowić inaczej.
Podmiotem właściwym w zakresie prowadzenia postępowania w sprawie świadczenia wspierającego oraz wypłacania tego świadczenia będzie Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ustawa nakłada na ZUS obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne opiekunowi, który nie podejmie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielania wsparcia osobie uprawnionej do świadczenia wspierającego, wspólnie z nią zamieszkującemu i gospodarującemu.
Wprowadzane od 1 stycznia 2024 r. świadczenie wspierające będzie świadczeniem kierowanym bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością.
Ustawa określa też zasady składania wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego, podwyższania kwoty świadczenia wspierającego w związku z podwyższeniem ustawowej wysokości renty socjalnej, dokonywania zmiany lub uchylenia prawa do świadczenia wspierającego, a także zmiany jego wysokości, wypłacania świadczenia wspierającego, postępowania w przypadku pobrania świadczenia wspierającego nienależnie oraz finansowania świadczenia wspierającego z budżetu państwa.
W zmianach do ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, ustawa:
» wprowadza regulację dotyczącą wydawania decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia przez wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności,
» definiuje określenie „potrzeba wsparcia” oraz wskazuje sposób jej ustalania;
» określa, jakie czynniki brane są pod uwagę przy ustalania potrzeby wsparcia;
» określa poziom potrzeby wsparcia ustalany w wartościach punktowych w skali od 0 do 100, na podstawie obserwacji, wywiadu bezpośredniego oraz oceny funkcjonowania osoby ubiegającej się o ustalenie potrzeby wsparcia, przy zastosowaniu formularza w zakresie ustalania poziomu potrzeby wsparcia dla osób zaliczonych do stopnia niepełnosprawności, a także na podstawie informacji wskazanych w kwestionariuszu samooceny trudności w zakresie wykonywania czynności związanych z funkcjonowaniem,
» określa zasady składania wniosku o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia oraz wskazuje maksymalny okres, na jaki decyzja może być wydana (7 lat),
» określa, że od decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia będzie wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy oraz odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych;
W zmianach do ustawy o świadczeniach rodzinnych, ustawa wprowadza zmiany, które zmierzają np. do:
» modyfikacji zasad przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwało matce albo ojcu, innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, opiekunowi faktycznemu dziecka, rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo- wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. r.ż., legitymującą się orzeczeniem znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie
ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Wyeliminowany został obowiązujący aktualnie warunek rezygnacji albo niepodejmowania zatrudnienia w celu sprawowania opieki nad osobą z niepełnosprawnością, a także
warunek powstania niepełnosprawności nie później niż do ukończenia 18. r.ż., albo w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. r.ż.; ponadto dodano regulację podwyższającą wysokość świadczenia pielęgnacyjnego o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka,
» uchylenia z tej ustawy przepisu art. 16a określającego zasady przyznawania specjalnego zasiłku opiekuńczego.